Αν έχετε την αίσθηση ότι ο Ιανουάριος είναι ένας ατελείωτος μήνας, παρά το γεγονός ότι διαθέτει τον ίδιο αριθμό ημερών με άλλους 6 μήνες του χρόνου, υπάρχει εξήγηση.
Δύο κλινικές ψυχολόγοι, η Chloe Carmichael και η Pauline Wallin σημειώνουν στο Yahoo Life πέντε λόγους για τους οποίους ο Ιανουάριος μπορεί πράγματι να μοιάζει σαν να διαρκεί περισσότερο.
Συγκεκριμένα, αποδίδουν αυτή την αίσθηση στη μελαγχολία μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων, τον μουντό και κρύο καιρό, τα οικονομικά άγχη μετά τις σπατάλες, την επιστροφή στη ρουτίνα αλλά και την ψυχολογική πίεση που ασκούν τα resolutions για τη νέα χρονιά.
Η Carmichael σημειώνει ότι μπορεί να υπάρξει μείωση των ορμονών του οργανισμού που είναι υπεύθυνες για τη διάθεση και την ευτυχία, αφού η κοινωνικοποίηση και οι συναναστροφές των γιορτών εξασθενήσουν.
«Παίρνουμε δώρα ή δίνουμε δώρα, βλέπουμε άλλους ανθρώπους να βιώνουν τη μαγεία των διακοπών και αυτό μας πλημμυρίζει με ντοπαμίνη. Έτσι, μετά τις διακοπές, μπορεί να υπάρχει μια αίσθηση εξάντλησης αυτών των χημικών ουσιών. Μπορεί να νιώθουμε σαν κάποιος να μας τράβηξε το συναισθηματικό χαλί κάτω από τα πόδια μας, μια αντίθεση που έρχεται από την έξαρση των διακοπών», εξηγεί.
Η ντοπαμίνη είναι μια ορμόνη που δρα σε περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την ευχαρίστηση, την ικανοποίηση και την όρεξη να κάνουμε πράγματα. Επηρεάζει επίσης τη διάθεση, τον ύπνο, τη μνήμη, τη μάθηση και τη συγκέντρωση.
Κατά τη διάρκεια της περιόδου των διακοπών, τα επίπεδα ντοπαμίνης των ανθρώπων μπορεί να αυξηθούν καθώς περνούν περισσότερο χρόνο με τους αγαπημένους τους, τρώνε νόστιμο φαγητό και παίρνουν δώρα. Ωστόσο, όταν τα επίπεδα πέφτουν τον Ιανουάριο, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, διακυμάνσεις της διάθεσης και κατάθλιψη.
Η έλλειψη ντοπαμίνης συνδέεται επίσης με τα «winter blues» ή αλλιώς την εποχιακή κατάθλιψη. Πρόκειται για φαινόμενο που σχετίζεται με την αλλαγή των εποχών και εμφανίζεται συνήθως τον χειμώνα, καθώς το φως της ημέρας μειώνεται και ο κρύος καιρός ωθεί τους ανθρώπους να μένουν περισσότερο μέσα στο σπίτι. Η αντίθεση με τα πάρτυ και τις μαζώξεις των γιορτών, μπορεί να δημιουργήσει αίσθημα μοναξιάς και θλίψης.
Ένας άλλος παράγοντας, είναι τα αυξημένα έξοδα των γιορτών. Υπολογίζεται, για παράδειγμα, ότι οι Αμερικανοί ξοδεύουν περίπου 1.000 δολάρια για τις γιορτές, συμπεριλαμβανομένων 700 για δώρα, 230 για διακοσμητικά και τρόφιμα και περίπου 120 δολάρια για διάφορες γιορτινές αγορές. Τον Ιανουάριο όμως, ερχόμαστε αντιμέτωποι με την πραγματικότητα (δηλαδή, τον τραπεζικό λογαριασμό μας) το οποίο μπορεί να ρίξει περισσότερο τη διάθεσή μας.
Αντίστοιχα, η επιστροφή στην καθημερινότητα συνεπάγεται επιστροφή στη ρουτίνα. Η περίοδος των διακοπών φέρνει φίλους που επιστρέφουν για τις γιορτές, οικογενειακά ταξίδια, χειμερινές αποδράσεις και ρεπό από την εργασία. Μόλις η λάμψη των χριστουγεννιάτικων φώτων μειωθεί, μειώνονται και οι κοινωνικές υποχρεώσεις και αντικαθίστανται από τη δουλειά, ραντεβού με γιατρούς και δουλειές του σπιτιού.
Η Wallin δηλώνει στο Yahoo Life ότι, η επιστροφή σε μια ρουτίνα, ειδικά για τους ανθρώπους που ήταν δυσαρεστημένοι με την καθημερινότητά τους πριν από τον Ιανουάριο, θα κάνει τις ημέρες (και άρα και τον μήνα) να μοιάζει μεγαλύτερος.
Τέλος, τα resolutions, δηλαδή οι στόχοι που βάζουμε για τη νέα χρονιά, μπορεί να δημιουργούν ψυχολογική πίεση καθώς αποκτούμε υψηλές προσδοκίες από τον εαυτό μας τις οποίες νιώθουμε υποχρεωμένοι να μην διαψεύσουμε.
Για να καταπολεμήσετε τα January blues, οι ψυχολόγοι συστήνουν να κοιμάστε αρκετά, καθώς μπορεί να έχετε εξαντληθεί από όλες τις δραστηριότητες των γιορτών, να κάνετε πιο ελκυστικό ένα υγιές ξεκίνημα του νέου έτους επενδύοντας σε μαθήματα γυμναστικής, διαλογισμού ή μαγειρικής και να προγραμματίσετε διασκεδαστικές δραστηριότητες με φίλους και οικογένεια.
